Ziya İPEK
Halk ortasında “beyaz altın” olarak tabir edilen pamuk, Çukurova çiftçisinin en kıymetli geçim kaynaklarından biri. Türkiye’nin pamuk üretiminde yüzde 8’lik bir hisseye sahip olan Adana’da pamuk ekim alanları önemli oranda azaldı ve bu stratejik eser yerini mısır ile yaş sebze-meyveye bıraktı.
2022-2023 döneminde 300 bin dekar pamuk ekili alandan 140 bin ton kütlü pamuk üretimi gerçekleştiğini kaydeden Adana Ticaret Borsası (ATB) Lideri Şahin Bilgiç, 2023-2024 döneminde ise ekim alanlarında yaklaşık yüzde 25 oranında daralma ve üretimde de yüzde 30 civarında azalmanın öngörüldüğünü bildirdi.
Katma pahası yüksek bir eser olan pamukta ekim alanlarının artırılması için üreticiye kilogram başına verilen 1,1 lira fiyatındaki fark ödeme takviyesinin yükseltilmesi gerektiğine dikkat çeken Şahin Bilgiç, “Adana çabucak hemen tüm eserlerin yetişebileceği verimli topraklara sahiptir. Alternatif eserleri de dikkate alırsak pamuk üretimine dönüş önemli bir vakit alacaktır. Pamuk üretimi sürdürülebilir ve cazip hale getirilmelidir” ikazında bulundu.
Türkiye’nin son 5 dönemlik ortalama lif pamuk ithalatının yıllık 1,05 milyon ton, son 5 dönemlik ortalama lif pamuk üretiminin ise yıllık 860 bin ton civarında olduğunu anımsatan Şahin Bilgiç, “Ülkemizde 2022-2023 döneminde pamuk ekim alanı 5,7 milyon dekar olurken, toplam kütlü pamuk üretimi ise 2,75 milyon ton olarak gerçekleşti. Üretilen ölçüden daha fazla pamuk ithal ediliyor. Pamuk üretiminin yapıldığı yerlerde üreticilerin fark ödemesi dayanağının artırılması ve girdi maliyetlerinin düşürülmesi ile pamuk üretimi teşvik edilmiş olacaktır” diye konuştu.
“Çukurova pamuğu tercih sebebidir”
Ekolojik yapısı sayesinde bölgede yetişen pamuğun; ülkemizde üretilen pamuklara nazaran daha erkenci ve randımanının ülke ortalamasının üzerinde gerçekleştiğine dikkat çeken Bilgiç, “Sanayici gereksinim duyduğu tip ve sınıfa nazaran farklı bölgelerden pamuk teminini yapabilmektedir. Adana’da üretilen pamuklar tercih sebebi olmaktadır. Her yıl pamuk döneminde Ticaret Borsamız Elektronik Alım Satım Salonu’nda haftada iki kere ‘balya pamuk’ seansları düzenlenmektedir. Bu seanslarda oluşan fiyatlar, yurt içi ve yurt dışı süreçlerde referans fiyat olarak dikkate alınmaktadır” tabirlerini kullandı.
Yeni dönem pamuk fiyatı şimdi oluşmadı
Yeni dönem pamuk hasadı ve çırçırlanmasının şimdi başlamadığını, bu sebeple kütlü fiyatlarının şimdi oluşmadığını aktaran Şahin Bilgiç, önümüzdeki günlerde fiyatların oluşmaya başlayacağını kaydetti. Bilgiç, “Ortalama pamuk fiyatı Mayıs 2022’de kilogramda 3,61 dolar düzeyini gördükten sonra düşüş eğilimine girdi.
Adana Ticaret Borsası’nda ise eski dönem 41 renk pamuğun kilogram fiyatı 42-43 lira seviyesindedir” dedi. Pamuk üretim döneminin sürdüğünü, Adana’da dekarda yaklaşık 450 kilogram randıman beklendiğini lisana getiren Bilgiç, üretim maliyetinin dönemin sonlarına hakikat daha netleşeceğini, üreticinin yine pamuk üretimine dönmesi ve sürdürülebilirlik için üreticinin alın terinin karşılığını alabileceği bir fiyatın oluşmasının değerli olduğuna dikkat çekti.
Kaynak: Dunya.com