Mehmet Hanifi GÜLEL
Türkiye’de 399 lisanlı depo şirketin aldığı 21 milyon 993 bin ton kapasiteli heyetim izini aldı. Kelam konusu kapasitenin yüzde 45’i olan 9 milyon 890 bin tonunun heyetimi tamamlandı. Müsaadesi alan 186 şirketin depolama tesislerini tamamlayarak faaliyete geçirdiğini aktaran Tarım Eserleri Lisanslı Depo ve Yetkili Sınıflandırıcı Şirketleri Derneği (LİDAŞDER) İdare Konseyi Lideri Serdar Genç, yılın sonunda lisanslı depo sayısının 200’e, kapasitesinin ise 10 milyon tona ulaşacağını iddia ettiklerini bildirdi.
Genç, yatırım maliyetleri göz önünde bulundurulduğunda faaliyette olan lisanslı depoların yatırım fiyatının ise yaklaşık 33 milyar TL olduğunu vurguladı. Birinci lisanslı deponun 2011’de 40 bin ton kapasite ile faaliyete geçtiğini hatırlatan Genç, bugün itibariyle 186 adet lisanslı depo işletmesinin 9 milyon 890 bin ton kapasite ile faaliyet gösterdiğini bildirdi.
Türkiye’de ortalama 40 milyon ton civarında hububat, bakliyat ve yağlı tohum üretimi gerçekleştiğini söz eden Genç, ‘’Ülkemizde özel kesim ve kamuya ilişkin mevcut depolar da göz önünde bulundurulduğunda, kelam konusu üretimin yarısı kadar yani 20 milyon ton lisanslı depo gereksinimi var. Bu kapsamda lisanlı depoculukta maksat kapasite 20 milyon ton. Zati Ticaret Bakanlığı’ndan kuruluş müsaadesi alıp şimdi lisans alarak faaliyete geçmemiş 12 milyon ton kapasite bulunuyor ve bu kapasitenin de 5 yıl içinde lisans alarak 20 milyon tona ulaşacağını kestirim ediyoruz’’ dedi.
‘’Düzenlemeler lisanslı depo yatırımlarını artırdı’’
Stratejik ziraî eserlerden olan buğday üretimi ve inanılmaz durumlara karşı stok bulundurmanın değeri ortaya çıktığına dikkat çeken Genç, bu kapsamda TMO Genel Müdürlüğü, alım siyasetlerinde buğdaya özel kıymet verdiğini lisana getirdi.
TMO’nun mevcut depoları yanında özel bölüm tarafından kurulan lisanslı depoların bulunduğu yerlerde çiftçilerden alımlarını lisanslı depolar üzerinden yapıldığına vurgu yapan Genç, ‘’Dolayısıyla çiftçilerin lisanslı depolara yöneliyor. Ayrıyeten çiftçiler, lisanslı depoya teslim ettikleri eseri istedikleri vakitte birebir ölçüde ve tıpkı kalitede alabilmeleri, takviye ve teşviklerden faydalanabilmeleri, eserlerini Türkiye Eser İhtisas Borsası platformunda elektronik olarak basitçe satabiliyor.
Diğer taraftan Ticaret Bakanlığınca lisanslı depo kira fiyatları, fire vb. olumlu düzenlemelerin yapılması yatırımcıları yeni yatırım yapmaya lakin daha çok mevcut kapasitelerini artırmaya teşvik etti. Münasebetiyle yapılan olumlu düzenlemeler ile lisanslı depolara eser teslim etmek isteyenlerin artması, lisanslı depo yatırımlarında artırdı’’ diye konuştu.
Destekler devam etmeli
Devletin yatırımcılara, çiftçilere, endüstrici ve tüccarlara sağlanan dayanak ve teşvikler lisanslı depoculuğun bu düzeye getirdiğini söyleyen Genç, “Çiftçilerimize verilen tahlil, depo kira ve nakliye takviyeleri 2024 yılı içinde sona ermekte olup, çok düşük düzeyde kaldı. Takviyeler kesinlikle günümüz kaidelerine nazaran güncellenmeli ve devam etmeli’’ dedi.
TMO, lisanslı depolara 5,5 milyon ton eser stokladı
Son yıllarda yüksek tahıl üretimi nedeniyle ağır arza bağlı olarak piyasa fiyatlarının TMO alım fiyatları altında kaldığına işaret eden Serdar Genç, bu nedenle TMO ana alıcı pozisyonuna yükseldiğini belirterek, ‘’Bu yıl TMO 12 milyon ton civarında eser aldı. TMO, toplam alımının yüzde 45’i olan yaklaşık 5,5 milyon tonunu lisanslı depolarda yaptı. Öteki taraftan TMO, lisanslı depolar sayesinde işçi ve teknik taraftan sorun yaşamaksızın süratli alım yapabildiği üzere eser stoklanması ve korunması bakımından elini rahatlattı’’ dedi.
Kaynak: Dunya.com